Co roku w I Niedzielę Adwentu rozpoczyna się Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom –  najbardziej rozpoznawalna akcja charytatywna Caritas w Polsce. Symbolem akcji jest świeca, która znajdzie swoje miejsce na wigilijnym stole. Jej płomień to wymowny znak solidarności z najbardziej potrzebującymi w Polsce i na świecie. Datki otrzymane w ramach Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzieciom przeznaczone są na całoroczne dożywianie dzieci w szkołach i świetlicach, a także na leczenie i rehabilitację, pomoc edukacyjną oraz letni wypoczynek.

Pomysł wigilijnej świecy Caritasu zrodził się w Ośrodku dla Dzieci i Młodzieży Niepełnosprawnej pw. św. Rafała Archanioła w Rusinowicach. W 1993 r. ówczesny dyrektor ks. Franciszek Balion zaprosił niektórych dyrektorów Caritas diecezjalnych (głównie z południa Polski) do Rusinowic, aby zapoznali się z nowo powstającym dziełem charytatywnym, mającym za cel pomaganie najbardziej potrzebującym, niepełnosprawnym dzieciom. Wtedy już zastanawiano się, jak wesprzeć finansowo tego typu przedsięwzięcie, pojawiły się różne pomysły i propozycje, m.in. pomysł świecy Caritasu. W maju 1994 r., kiedy rusinowicki ośrodek rozpoczął oficjalnie swoją działalność, odbyło się tam ogólnopolskie zebranie dyrektorów Caritas diecezjalnych, któremu przewodniczył ks. Marian Subocz – ówczesny dyrektor Caritas Polska. Ideę Wigilijnej Świecy – będącej już od jakiegoś czasu w zamyśle organizatorów wyrażono w przesłaniu: "Płonąca świeca Caritas na wigilijnym stole przy dodatkowym nakryciu (...) byłaby znakiem gotowości do przyjęcia Chrystusa w każdym, kto jest głodny, spragniony, nagi, chory, kto jest przybyszem, kto jest w więzieniu..." Mt 25,35-36. Na następnym zebraniu dyrektorów Caritas Diecezjalnych we wrześniu 1994 r. zdecydowano, że dochód uzyskany z rozprowadzania Wigilijnych Świec zostanie przeznaczony na pomoc dzieciom. Inicjatywa ta miała stać się trwałym elementem dzieła Miłosierdzia Caritas. Ksiądz Prymas Józef kard. Glemp skierował do wszystkich biskupów pismo przypominające o inicjatywie Wigilijnej Świecy oraz zaproponował, by oprócz świecy domowej (małej) uwzględniono jeszcze dużą, którą nabywałyby parafie. Początkowo akcja nosiła nazwę „Bożonarodzeniowa Świeca Caritas”. Świeca miała stać na wigilijnym stole przy dodatkowym nakryciu i wyrażać gotowość domowników do przyjęcia Chrystusa w każdym, kto wymaga pomocy.

Na zebraniu dyrektorów Caritas diecezjalnych w 1995 r. postanowiono jednak, że projekt będzie kontynuowany pod nazwą ,,Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom”. W promocję zaangażowały się krajowe i lokalne środki społecznego przekazu. W szybkim tempie pomysł zamienił się w nieodłączny symbol polskiej Wigilii, a miliony polskich dzieci w trudnych czasach przemiany systemowej zaczęły otrzymywać pomoc za pośrednictwem rozwijających się Caritas diecezjalnych.

W 1996 roku w Wigilijne Dzieło Pomocy Dzieciom włączyli się harcerze z ZHP, prowadzący w Polsce akcję przekazywania Betlejemskiego Światła Pokoju. Światło zapalane w grocie Narodzenia Pańskiego, a wraz z nim wigilijna świeca Caritas, docierały w kolejnych latach m. in. do Prymasa Polski, Prezesa Rady Ministrów, Prezydenta RP, Sejmu i Senatu. Od jubileuszowego 2000 roku akcja organizowana jest wspólnie z Diakonią Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego, Kościoła Ewangelicko-Reformowanego oraz Eleos Kościoła Prawosławnego. Ekumeniczna kontynuacja akcji corocznie spotyka się z szerokim odzewem. 29 listopada 2018 r. ks. prał. Franciszek Balion i ks. dyrektor Kazimierz Tomasiak wzięli udział w inauguracji 25. Edycji Wigilijnego Dzieła Pomocy Dzieciom w Centrum Luterańskim w Warszawie, w której uczestniczyli abp Salvatore Pennacchio, nuncjusz apostolski w Polsce oraz przedstawiciele różnych Kościołów i instytucji.

Liczba świec rozprowadzanych w parafiach przez Caritas diecezjalne wzrastała sukcesywnie od 260 tysięcy w 1994 roku do 4,5 mln w 2003 roku. Obecnie Caritas rozprowadza w Polsce ok. 3 mln świec. Każdego roku płoną one na milionach stołów wigilijnych. Polacy, nabywając je, wspierają dzieci z ubogich rodzin z terenu swojej parafii lub diecezji. Pozyskane wpływy przeznaczone są na letni wypoczynek oraz całoroczne dożywianie dzieci w szkołach i świetlicach, a także na pomoc edukacyjną. Pomagając dziecku, wpływamy na funkcjonowanie rodziny, przywracamy jej wiarę w dobro człowieka oraz nadzieję na lepszą przyszłość. Przez lata działalności ,,Caritas” udało się poprawić warunki materialne oraz sytuację moralną i duchową wielu polskich rodzin. Inicjatywa ,,Caritas” spotkała się i będzie zapewne nadal spotykać z życzliwą odpowiedzią społeczeństwa. Urzeczywistnia się w niej przesłanie św. Jana Pawła II: „Nieście płomień miłosiernej miłości Chrystusa”.


ks. Kazimierz Tomasiak
Dyrektor Ośrodka Rehabilitacyjnego pw. św. Rafała Archanioła w Rusinowicach